Betrouwbaarheid van teksten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Lezen

Betrouwbaarheid van teksten

Leerdoel

• Je kunt beoordelen of
  

de informatie in een tekst betrouwbaar is.

Wat doe je als je een tekst kritisch leest?

1. Je bekijkt de tekst en leest de eerste alinea.
2. Je leest de eerste en de laatste zin van de alinea's.
3. Je leest de tekst van het begin tot aan het eind goed door.
4. Je leest de tekst en beoordeelt of de informatie juist en betrouwbaar is.

Lees (en beluister) de uitgedeelde tekst.

Dit artikel komt uit de serie 'NRC checkt'. Leg in je eigen woorden uit wat NRC in deze serie doet.

Wie berichtte dat het in de VS te koud zou zijn voor ijsberen?

Wat is de conclusie van NRC?

Geloof jij alles wat je in de krant leest? Leg je antwoord uit.

Betrouwbaarheid van tekst

Informatie in teksten is niet altijd betrouwbaar. Daarom moet je een tekst kritisch lezen. 

Als je wilt controleren of een tekst betrouwbaar is, let je op de bron, de schrijver en het doel van de tekst. 

De bron van een tekst

Een bron moet bij voorkeur actueel zijn en dus niet te lang geleden zijn verschenen. Dat kun je aan de bronvermelding zien. 

Een bron die zo volledig mogelijk informatie geeft, is betrouwbaarder dan een bron die dat niet doet. 

De schrijver van een tekst

Een schrijver is deskundig als hij zich uitgebreid in het onderwerp heeft verdiept of een ruime persoonlijke ervaring heeft met het onderwerp.

Het doel van een tekst

Een tekst is objectief en onpartijdig als die alleen maar informatie geeft.

Een tekst is subjectief en partijdig als die ergens van wil overtuigen of ergens reclame voor maakt. 

Als een tekst bedoeld is om jou te overtuigen of tot handelen aan te zetten (aansporen iets te doen), moet je dus extra goed opletten.

Reclames

Reclameteksten zijn meestal niet erg betrouwbaar,

omdat ze als doel hebben de lezer aan te sporen iets te kopen.

Roddelbladen

Ook roddelbladen nemen het soms niet zo nauw met de waarheid. 

Kranten

Schoolboeken en de meeste nieuwsberichten zijn wel betrouwbaar, omdat ze als doel hebben de lezer informatie te geven.

Nepnieuws op internet

Veel jongeren vinden het lastig om te beoordelen of iets wat ze online tegenkomen nepnieuws of juist betrouwbare informatie is.

In de volgende dia staat een link naar een artikel van Kidsweek over dit probleem. Lees het artikel.

www.kidsweek.nl

Geloof jij altijd alles wat je leest op internet?

Hoe check jij of een tekst op internet betrouwbaar is?

Lees (en beluister) de tekst en bekijk de afbeelding. De tekst komt van Wikipedia, een site waar iedereen informatie op kan zetten.

Leg uit waarom Wikipedia 'De vrije encyclopedie' heet.

Onder aan de tekst staat 'Deze pagina is het laatst bewerkt op ... '
Wat is bewerken?

Waarover gaat deze tekst?

Noteer een feit uit tekst 2 dat niet meer actueel is.

Wat is het doel van de tekst?

Wat weet je nu over de betrouwbaarheid van de artikelen op Wikipedia?

1. De informatie in een artikel op Wikipedia is altijd betrouwbaar.
2. De informatie in een artikel op Wikipedia is nooit betrouwbaar.
3. Je weet nooit zeker of de informatie in een artikel op Wikipedia betrouwbaar is.

Wat heb je geleerd?

• Je kunt beoordelen of
  

de informatie in een tekst betrouwbaar is.

Wat wist je al?

Is er iets wat je nog niet zo goed snapt?

Lezen

Betrouwbaarheid van teksten